'What's in a name?': Bij de 100e geboortedag van Marius Doortmont

Marius Doortmont, ca. 1998

Mijn vader, Marius Doortmont, werd vandaag honderd jaar geleden, op 7 februari 1921, in Den Haag geboren. Hij was het derde kind van Willem Doortmont (1885-1958) en Maria Antonia de la Beij (1889-1971). Hij was het eerste kind in het gezin dat in Den Haag geboren werd. Zijn oudere zus Wilhelmina Maria ('Wil'; 1912-1991) en broer Willem ('Wim'; 1915-1999) werden beiden in Amsterdam geboren. Later volgde nog broer Leonardus ('Leo'; 1927-2015).

Alle kinderen werden vernoemd naar familieleden. Dochter Wil naar haar oudtante Wilhelmina Maria Heggelman (1878-1964) en tante Wilhelmina Maria de la Beij (1892-1985), zoon Wim naar zijn vader en daarmee naar zijn overgrootvader Willem Doortmont (1819-1899) en zoon Leo naar zijn grootvader Leonardus Doortmont (1856-1915).

Zo ook Marius, die vernoemd werd naar zijn grootmoeder paternel Maria Magdalena Cocheret (1858-1943). Alleen daar ging het dus mis. Er bestaat geen reguliere mannelijke vorm van de combinatie-voornaam Maria Magdalena. De ouders maakten er Marius Magdus van. Innovatief, maar grammaticaal correct en met als resultaat twee acceptabele jongensnamen.

Marius Doortmont, 30 juli 1922

De naam Marius werd in 1921 circa 97 keer als eerste naam gegeven aan nieuwgeborenen en kwam tussen 1880 en 1980 nooit minder dan 36 keer voor, met uitschieters van 190 in 1947 en 215 in 1946 (Nederlandse Voornamenbank: Marius). De naam Magdus is veel zeldzamer en komt volgens de Voornamenbank in 2014 zelfs helemaal niet meer voor in Nederland. Ook zijn er te weinig gegevens voor een historisch overzicht (Nederlandse Voornamenbank: Magdus). 

Hoewel de voornaam Marius dus courant was in 1921, dacht de ambtenaar van de burgerlijke stand in Den Haag hier anders over. Althans, zo wil het verhaal dat in de familie de ronde deed. De ambtenaar zou geweigerd hebben de opgegeven namen te registreren en mijn grootvader, de aangever, volgde gedwee diens suggestie voor een alternatief: Marinus Magnus. 

Derhalve ging mijn vader de rest van zijn leven officieel met die namen door het leven. Marinus is het in het dagelijks gebruik echter nooit geworden; zijn roepnaam was 'Marius'.

Nu was mijn overgrootmoeder Maria Magdalena Cocheret een formidabele figuur, die van de  mislukte vernoeming wel een punt maakte. Zo is mijn vader bijgevolg als eerste in de familie ook niet gedoopt, vermoedelijk - de herinneringen zijn wat vaag op dit punt - omdat de dominee weigerde het kind te dopen met namen die afweken van de officiële versie, dus als Marius Magdus. Mijn overgrootmoeder zou daarop gezegd hebben dat het voor haar dan niet meer hoefde. En zo geschiedde. 

De familie zelf heeft nog geruime tijd vastgehouden aan de oorspronkelijk gewenste namen. Zo blijkt bijvoorbeeld uit de achterzijde van de hierboven afgedrukte foto uit 1922, die in het handschrift van mijn  grootmoeder of grootvader vermeldt: 'Marius Magdus Doortmont. Leeftijd 17 maanden. 30/7 '22.' En nog in de jaren '60 werd er met regelmaat door mijn grootmoeder aan herinnerd dat mijn vader toch echt Marius Magdus had moeten heten.

Opschrift keerzijde portret Marius Doortmont

Marinus is in Nederland altijd een veelvoorkomende naam geweest, met rond 1921 zo'n 1200 nieuw-geborenen (Nederlandse Voornamenbank: Marinus). Magnus is minder zeldzaam dan Magdus, maar zeker niet courant, met in 2014 132 naamdragers met Magnus als eerste naam en 150 als tweede naam. De naam nam pas in populariteit toe vanaf de jaren 1990, met een top van 20 in 2016. Gedurende de gehele twintigste eeuw kwam de naam sporadisch voor. Mogelijk was mijn vader in 1921 zelfs het enige kind dat
die naam toebedeeld kreeg (Nederlandse Voornamenbank: Magnus).

Vandaag, op zijn honderdste geboortedag en bijna twaalf jaar na zijn overlijden, herinneren wij mijn vader  als Marius.